BAB 5 - GERAKAN

5.2 | LAJU, HALAJU DAN PECUTAN

JARAK & sesaran

JARAK

  • Jumlah panjang lintasan gerakan satu objek.

  • Unit S.I ialah meter (m).

SESARAN

  • Jarak antara dua lokasi yang diukur sepanjang lintasan terdekat (terpendek) yang menyambungkan antara dua lokasi dalam arah tertentu.

  • Unit S.I ialah ialah meter (m).

KUANTITI: JARAK & SESARAN

Pelajar dikehendaki menonton video ini.

LAJU & halaju

LAJU

  • Kadar perubahan jarak.

  • Jarak yang dilalui oleh objek per unit masa.

  • Unit S.I ialah meter per saat (ms⁻¹).

HALAJU

  • Kadar perubahan jarak dalam arah tertentu.

  • Jarak yang dilalui per unit masa tertentu.

  • Unit S.I i ialah meter per saat (ms⁻¹) .

KUANTITI: LAJU & HALAJU

Pelajar dikehendaki menonton video ini.

Formula Laju

Formula Halaju

CONTOH SOALAN

Soalan 1:

Sebuah kereta bergerak sejauh 200 m dalam tempoh 10 saat. Hitung laju kereta itu?

Pengiraan:

Jarak = 200 m, masa = 10 saat

Berdasarkan formula, Laju = Jarak / Masa

Laju = 200 / 10

Laju = 20 ms⁻¹


Soalan 2:

Sebuah basikal bergerak dengan laju 5 ms⁻¹. Berapakah jarak yang dilalui setelah ditunggang selama 15 saat?

Pengiraan:

Halaju = 5 ms⁻¹, masa = 10 saat

Berdasarkan formula, Laju = Jarak / Masa

Maka, Jarak = Laju x Masa = 5 x 15

Jarak = 75 m

PECUTAN

  • Kadar perubahan halaju.

  • Perubahan halaju perut semasa.

  • Unit S.I ialah meter per saat per saat (m s−2).

Formula Pecutan

CONTOH SOALAN

Soalan 1:

Sebuah motosikal bergerak dari keadaan pegun dan mencapai halaju 10 ms⁻¹ dalam masa 5 saat. Berapakah pecutan motosikal tersebut?

Pengiraan:

Halaju awal = pegun = 0 ms⁻¹, Halaju akhir = 10 ms⁻¹,

Masa = 5 saat

Pecutan = (10 - 0) / 5

Pecutan = 2 m s−2

Soalan 2:

Azim menunggang basikalnya pada halaju 20 ms⁻¹. Dia berhenti mengayuh basikalnya apabila sampai di rumahnya. Basikalnya berhenti selepas 8 saat. Berapakah pecutan purata basikalnya?


Pengiraan:

Halaju awal = 20 ms⁻¹, Halaju akhir = 0 ms⁻¹, Masa di ambil = 8 saat

Pecutan = (0 - 20) / 8

Pecutan = - 0.25 m s−2

Nilai negatif bermaksud NYAHPECUTAN

EKSPERIMEN YANG AKAN DIJALANKAN SELEPAS PKP TAMAT

Video 1: Eksperimen Menentukan Halaju Objek Menggunakan Jangkamasa Detik

InsyaAllah guru-guru anda akan buat eksperimen ini bersama-sama dengan anda apabila sekolah dibuka nanti.

Video 2: Menjelaskan bagaimana pengiraan halaju dan pecutan diperolehi dari pita detik.

Pengiraan akan dibuat secara praktikal selepas ekperimen pada video1 dilakukan nanti di sekolah (selepas PKP).

LATIHAN

Sertai Saluran Telegram Pendidikan - Klik → TeachTarik EduChannel

Sebarang kesilapan sila maklumkan di sini. Terima kasih.
Rujukan:
  1. Buku Teks Sains Tingkatan 5
  2. Buku Rujukan Sains Tingkatan 5
  3. Youtube (Kredit: Fizik SPM Physics-O-Therapy, Idris Talib, Mudahnya Fizik!)